Vanaf een bankje daarboven in de hemel kijkt buurman Ton met veel misnoegen op mij neer. Hij wás een liefhebber, een verzamelaar en had een lade vol met voor een ton aan dure Rolex horloges. Buurman is niet meer en zit nu daarboven samen met al mijn familieleden, vrienden en kennissen zonder gebruik te kunnen maken van zijn horloges die hier beneden liggen. Ik vraag mij af of hij mijn plaagstoten heeft kunnen vergeven.
Enkele maanden geleden, terwijl ik samen met een wandelvriend en honden door het Molenbosch liep, kwam ik een voor in het bos te net geklede dame met boeketje bloemen tegen. Ik herkende haar na al die jaren direct maar was verbaasd haar hier aan te treffen. Zij woonde vroeger met haar man naast ons en wij waren elkaar, zoals het wel vaker na verhuizingen gaat, uit het oog verloren. Na elkaar begroet te hebben, vroeg ik waar ze naar op weg was. Heerewegen vertelde ze, maar ik ben verkeerd gelopen. Ik vertelde haar hoe te lopen en vroeg of ze daar haar man ging bezoeken. Nee, was het antwoord, die is afgelopen januari overleden, waarop ik even niets wist te zeggen en haar troostte. Het bijzondere van dat moment was dat ik mijn wandelvriend nog geen vijf minuten daarvoor en zittend op een bankje, achter Huis Molenbosch, onderstaand verhaal verteld had. Toeval?
Een aantal jaren geleden zaten wij bijna wekelijks met een groepje buren gezellig te borrelen. Zoals in veel gesprekken ging het ook hier over wat er de afgelopen week zo allemaal gebeurd was. Ook over spullen en de merken die daaraan hangen. Ik vertelde, niet te hechten aan merken, dat ik ze het liefst verwijder en dat ik er niet mee hoef te pronken. Pronken doe ik wel met mijn Saskia, genaamd Pronk. Iets moet functioneel zijn, is mooi of niet mooi net zoals een glas wijn dat niet duur hoeft te zijn maar lekker moet zijn.
Maar buurman was een andere mening toegedaan, hij was gek op merken en liet dat uitbundig aan het hele gezelschap weten. Hij vertelde Rolex horloges mooi te vinden, te sparen en had er al een aantal. Die middag was hij vanuit Zeist naar een gespecialiseerde Rolex horlogemaker in Huizen gereden om een van zijn gerepareerde uurwerken op te halen. De reparatiekosten waren een klein vermogen € 1.500,-.
Plagend, rotzak als ik kan zijn en hem uit zijn tent lokkend, vroeg ik hoe laat het op zijn horloge was. 22:11 uur vertelde hij waarop ik op mijn horloge keek en zei, verdraaid bij mij is het ook 22:11 uur. Dit horloge heb ik voor € 29,50 bij de Kijkshop gekocht en als de batterij op is of indien hij kapot is, koop ik gewoon een nieuwe en heb zo ook weer eens een ander model. Voor die €1.500,- kun je heel wat horloges kopen.
Als door een wesp gestoken, met rood hoofd en bloeddoorlopen ogen reageerde buurman met het argument dat zijn horloge véél beter was. Dat is niet waar vertelde ik hem, ze geven beiden dezelfde tijd aan, dus zijn beiden even goed. Ja, maar van binnen is die van mij veel beter en ik weer plaagstotend, die binnenkant zie je toch niet. Buurman weer, maar die van mij is mooier dan die van jou, waarop ik hem weer pareerde met een, dat is heel persoonlijk. Ik vind Rolex horloges grof, protserig, lelijk en zelfs indien ik er geld voor had zou ik er geen willen bezitten. Over smaak valt niet te twisten. Wat mooi is voor de een, kan lelijk zijn voor de ander en dat is maar goed ook want anders zou iedereen er hetzelfde uitzien en op dezelfde manier leven.
Voor wat betreft horloges is het tussen ons beiden nooit meer goed gekomen, maar verder bleven wij goede buren en waren horloges nooit meer een onderwerp van gesprek. Nee, horloges zijn aan mij niet besteed en sinds vele jaren draag ik ze ook niet meer want je ontkomt toch niet meer aan de tijd, deze dringt zich aan je op, achtervolgt je in een gekmakend en razend tempo. Zoals in het liedje van Herman van Veen: Opzij opzij opzij, maak plaats maak plaats maak plaats, wij hebben ongelooflijke haast. Opzij opzij opzij want wij zijn haast te laat. Wij hebben maar een paar minuten tijd. We moeten rennen springen vliegen duiken vallen opstaan en weer doorgaan We kunnen nu niet blijven we kunnen nu niet langer blijven staan. Een andere keer misschien.
Vadertje Tijd waar blijft de tijd. Je kunt deze overal aflezen, op mobiele telefoon, oven, auto, fietscomputer, laptop, tablet en ja ook hoog op de oude kerktorens in ons dorp. Tik, tak, tik tak, ja we leven bij de tijd en lopen met het ouder worden uit de tijd. Het leven is vergankelijk en we kunnen behoudens ons naakte lichaam niets mee naar boven nemen. Daarboven heb je niets aan de materie van hier beneden. Met het geld dat die horloges gekost hebben konden heel wat goede maar ook leuke dingen gedaan worden. Het zijn maar spullen.
Vadertje Tijd met Zeis (zonder t) maar met Zandloper
Beeldend voor mij in dit verhaal is de figuur en het abstracte begrip “Vadertje Tijd”, de personificatie van tijd. Hij wordt voorgesteld als een gevleugelde oude man met baard, die een zeis of sikkel vasthoudt en een zandloper of klok naast zich heeft. Vadertje Tijd staat voor onze kwetsbare relatie met de tijd, onze vergankelijkheid en met het verstrijken van de uren, dagen, maanden en wanneer wij Oud en Nieuw vieren, lijken we ons op de tijd te willen bezinnen. Wij worden snel ouder en zien mensen om ons heen door ziekte en de dood wegvallen. De manier waarop Vadertje Tijd wordt afgebeeld, heeft daarmee te maken. De zeis of sikkel betekent de wijze waarop de tijd alles afsnijdt, de dood. Vleugels verwijzen naar tempus fugit, de tijd vliegt. De weegschaal staat voor een allesbepalend tijdspunt: dat gunstige moment dat er opeens is maar ook weer snel voorbij kan zijn, het punt waarop een snelle en juiste afweging nodig is. De slang staat symbool voor het jaar en doordat hij in de eigen staart bijt, ook als afspiegeling van het oneindige en de tijd die zichzelf verslindt. De zandloper herinnert ons aan de kortstondigheid van het aardse leven, de vergankelijkheid en nietigheid van het aardse bestaan, met zandkorrels als de uren die verstrijken. Maar ook: een nieuw begin, een zandloper kan immers weer omgedraaid worden. En dat is precies datgene wat wij tijdens Oud en Nieuw overdenken.
Geen Rolex maar wel op tijd
Mijn levenshouding is “ben er en wees goed voor elkaar met zorg en respect”. De spullen oftewel de luxe zijn er om ons leven te veraangenamen maar zijn geen garantie voor een mooier en beter leven. Het leven gaat niet om wat en wie we zijn maar om hoe we zijn en om er voor elkaar te zijn, te delen en niet om elkaar te imponeren met uiterlijkheden. Onze lijfspreuk bij mijn laatste veertien werkzame jaren bij het Leger des Heils was “Samenleven doe je niet alleen” en niet “Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken”.
Ook onderweg met de elektrische Gouden Koets is het voor ons met zo’n dertig vrijwilligers een hele toer om op tijd en zonder Rolex, ieder kwartier ouderen uit eenzaamheid te halen en op de plaats van bestemming te brengen.
Samenleven doe je immers niet alleen.
Wat is Zeist toch mooi en wat boffen wij hier te mogen wonen,
Arnie Della Rosa
Reageren op een verhaal? Plaats je naam en emailadres bij je reactie zodat ik deze eventueel kan beantwoorden.
Wil je niets missen en een automatisch bericht ontvangen bij een nieuw verhaal? Stuur een email naar avanr1956@gmail.com en ik neem je in de verzendlijst op.
Je kunt mijn wandelverhalen lezen op https://www.als-bomen-en-stenen-konden-praten.com maar ook samen met de columns van andere Zeister columnisten op https://www.zeistermagazine.nl